Nhận định về khả năng chữa Ung thư thế nào hiện nay ? yếu tố nào quyết định căn nguyên của bệnh ?

Ung thư là một bệnh di truyền. Sai hỏng trong hệ gen của một vài tế bào cho phép chúng có khả năng phân chia vô hạn, hình thành nên khối u và cuối cùng là di căn và giết chết người bệnh.

Mảng em đang nghiên cứu là đi theo mục tiêu nào ? Giúp gì cho việc điều trị ? Cách phòng chống thế nào ?
Beatson nói riêng và UK nói chung hy vọng gì ? mà đầu tư nghiên cứu đến thế ?

Ung thư nguy hiểm và chết người là do các tế bào ung thư có khả năng di căn ra các vùng khác trong cơ thể, phá huỷ trật tự và ảnh hưởng tới chức năng của các nội quan khác, dẫn đến kiệt quệ và tử vong. Mảng em đang nghiên cứu tập trung vào tìm hiểu cơ chế di căn này của các tế bào ung thư trong cơ thể. Mọi nghiên cứu liên quan đến di căn đều có mục đích là giúp ta hiểu hơn về cơ chế phân tử diễn ra bên trong tế bào, và làm thế nào tế bào ung thư lại có thể đi từ nơi này đến nơi khác trong cơ thể được. Và mục tiêu cuối cùng là tìm ra được những phân tử điều hòa quá trình này và cho phép ta điều chế thuốc ức chế chúng. Tuy nhiên, một khi ung thư đã phát tán thì tiên lượng của bệnh nhân là cực kì kém, và thường là dẫn đến tử vong sớm.

Có phải học ngành này thì về VN khó có cơ hội nghiên cứu không ? và khó xin việc tại UK hay các nước châu á không ? Thiết bị và phòng lap nơi em đang học có gì mà gọi là tốt nhất ở UK ? ở VN có không ?

Viện Beatson chuyên về nghiên cứu 2 mảng chính trong ung thư: di căn và chuyển hoá trong ung thư và là trung tâm tiến hành các thử nghiệm thuốc lâm sàng. Các viện khác của CRUK đặt tại các thành phố khác thì nghiên cứu về nhiều chủ đề khác, chẳn hạn viện CRUK tại Cambridge thì nghiên cứu về phương thức chẩn đoán sớm ung thư và hướng điều trị, CRUK tại Oxford thì chú trọng vào phát triển các phương pháp xạ trị, CRUK tại Manchester và London thì bao hàm nhiều mảng khác nhau. CRUK là một tổ chức từ thiện lớn nhất hành tinh, trên UK ngoài 5 viện trọng điểm kể trên, họ còn có các phòng lab rải rác khắp các trường ĐH và các thành phố khác. CRUK hi vọng trong vòng 20 năm, họ có thể nâng tỷ lệ sống của bệnh nhân ung thư trên 5 năm lên 75%.

Hiện nay, nghiên cứu đang đổ dồn về liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư, sử dụng hệ thống miễn dịch để tiêu diệt các tế bào ác tính trong cơ thể. Nhiều đột phá được tạo ra nhưng ung thư vẫn luôn tìm được cách quay trở lại. Tuy nhiên các nhà khoa học vẫn nỗ nhằm tối ưu hoá liệu pháp này vì đây được coi là liệu pháp hữu hiệu nhất và đầy triển vọng.

Chẳng có ở đâu là dễ xin việc cả, đặc biệt là với môi trường cạnh tranh như ngày nay, tình hình kinh tế bất ổn, sự rời đi của UK ra khỏi EU, v..v.. Nên nếu không nỗ lực thì sẽ không bao giờ tìm được việc, dù có ở UK, US, ở VN thì chắc chắn tiền đầu tư và mức độ hoạt động của VN còn thua xa nước bạn.

Mọi người thường nói có chữa được đâu mà theo học ? Em có nghĩ thế không ?

Beatson được coi là một trong những viện có hệ thống kính hiển vi hiện đại nhất ở châu Âu, và vô vàn các loại máy, mẫu vật như chuột thí nghiệm và dụng cụ khác phục vụ cho nghiên cứu, và chắc chắn là hơn hẳn ở VN nếu như em phải nói thẳng. Có những loại kính hiển vi mà có lẽ sinh viên VN còn chưa được nghe tên bao giờ, chẳng hạn 2-photon microscope, multi-photon microscope, confocal microscope, v..v.. CRUK đầu tư rất nhiều tiền cho 5 viện trọng điểm của họ, vì vậy mà cơ sở vật chất của các viện này là rất hoành tráng và đồ sộ. Vì nếu không thì làm sao mà những phát hiện mới được tìm ra?

Em không thích cách nói này, vì nó chỉ chứng tỏ là mọi người còn thiếu kiến thức rất nhiều về khoa học nói chung và sinh học nói riêng. Việc chữa được hay không đều đòi hỏi phải nghiên cứu. Không có gì là tự dung đến cả. 100 năm trước, có ai nghĩ đến sử dụng electron để tạo ra dòng điện, vậy bây giờ không có những nghiên cứu của các nhà vật lý, liệu ta có ngồi đây sử dụng máy tính, bật đèn, sử dụng điện để đun nấu được không? Cũng tương tự, ung thư là một trở ngại cực kì lớn trong lịch sử nhân loại, vì cho đến nay vẫn chưa có thuốc chữa trị triệt để. Nhưng chính vì vậy ta càng cần phải tìm hiểu và nghiên cứu nó nhiều hơn, tự giáo dục bản thân mình về những thứ chưa biết, để rồi tìm ra cách giải quyết nó. Con người có phát triển được hay không, không nhờ gì khác mà chính là khoa học. Các nhà Sinh học ngày ngày nghiên cứu tìm ra rất nhiều cơ chế mới vận hành trong tế bào, những kiến thức này sẽ là nền tảng cho các kĩ sư, các nhà khoa học khác chuyển chúng thành phương thức điều trị mới, thuốc mới, y học như vậy sẽ đi lên!

Nếu ở bậc Đại học sinh viên học Biology hoặc Chemistry thì sau đó phải qua những bước gì ? bậc học gì để được lên ngành Y ? mất bao lâu ?

Em cảm thấy khá buồn cười khi mọi người hay có ý nghĩ rằng Y là số 1 và các ngành khoa học khác đứng sau. Sự thực mà nói là nếu không có khoa học, không có sinh học, Y học sẽ mãi mãi chỉ là lấy mấy bông cỏ ở ngoài đường, nghiền ra rồi lấy nước uống mà thôi! Phần lớn ở các ĐH lớn, các ĐH trong nhóm Russell, sinh viên đăng kí vào Biochemistry, Chemistry, Physics, v..v.. là vì họ muốn trở thành các nhà nghiên cứu. Các ĐH này thường không cho phép sinh viên ngành Y chuyển sang vì họ ưu tiên các sinh viên nào có nguyện vọng thực sự muốn học khoa học. Tuy nhiên, sau khi hoàn tất khoá học bậc ĐH, sv các ngành này hoàn toàn có thể chuyển qua học Y (4 năm), mặc dù tỷ lệ là rất ít. Sinh viên apply vào Y như thông thường, và sẽ được miễn Y năm 1 và bắt đầu Y2 (vì vậy mà 4 năm chứ ko phải 5 năm). Tuy nhiên, ở UK, họ ưu tiên sv trong nước nhiều hơn và sv quốc tế chỉ có 1 số lượng nhất định là được apply vào Y mà thôi. Điều kiện đầu vào là ít nhất có bằng BSc. 2:1 (tương đương giỏi), personal statement, điểm bậc A-Level, và tuỳ vào trường ĐH mà còn có yêu cầu khác và cuối cùng là phỏng vấn.

LÊ HOÀNG ANH